تحلیل ‌ساختاری و معنایی نام‌آواهای زبان گیلکی در مقایسه با زبان فارسی

نام‌آواها نام‌هایی هستند که بر صدای حیوانات، پرندگان، انسان‌ها و طبیعت دلالت می‌کنند. گفته می‌شود که آواهای این واژه‌ها برابر با صدایی است که برای نام‌گذاری آن‌ به کار رفته‌اند و در واقع ارتباط میان لفظ و معنا در این واژه‌ها طبیعی است. با این حال، میان نام‌آواهای زبان‌های مختلف تفاوت‌هایی دیده می‌شود که گاهی ناشی از تفاوت در نظام زبانی و گاه برگرفته از تفاوت‌های فرهنگی آن‌ها است. در این پژوهش به بررسی نام‌آواهای زبان گیلکی، گویش رشتی، پرداخته‌ایم؛ به طوری که 138 نام‌آوا از دو کتاب واژه‌نامۀ زبانِ گیلکی و مصاحبه با دو گویشور، یک زن و یک مرد حدودِ 60 ساله، استخراج شده است و دلالتِ معنایی آن‌ها همراه با معادلِ فارسی، به تفکیک در چهار جدول آورده شده است. پس از بررسی ساختاری، نام‌آواهای گیلکی در سه دستۀ اصلیِ ساده، دوگان‌سازی کامل، دوگان‌سازی ناقص و نیز دو دستۀ فرعی دوبار‌ دوگان‌سازی کامل و دوگان‌سازی گسسته، دسته‌بندی شده‌اند. در نهایت، در مقایسه‌ای ساختاری و معنایی با فارسی، مشخص شده است که از منظرِ ساختاری، میان نام‌آواهای این دو زبان شباهت بسیاری وجود دارد اما از منظر معنایی و کاربردی تفاوت‌هایی دیده می‌شود که در بیشتر موارد، برگرفته از تفاوت‌های فرهنگی و جغرافیایی دو زبان است.